فرآیند استحصال طلا و استفاده از فیلتر پرس شامل مجموعه‌ای از مراحل فرایندی است که هدف آن جداسازی مؤثر طلا از سنگ معدن و انتقال آن به فاز مایع می‌باشد. پس از استخراج، سنگ معدن طی عملیات خردایش، دانه‌بندی و آسیاکنی به شکل پالپ درمی‌آید و سپس با محلول سیانور ترکیب می‌شود تا کمپلکس‌های طلا تشکیل گردند. در ادامه، با جزئیات بیشتری از نقش فیلتر پرس و ابعاد اقتصادی و زیست‌محیطی آن در صنعت طلا آشنا می‌شویم.
مراحل پیش‌فرآوری سنگ معدن طلا پیش از ورود به فیلتر پرس
در فرآیند استحصال طلا و استفاده از فیلتر پرس، مراحل پیش‌فرآوری نقش کلیدی در آماده‌سازی ماده معدنی برای مراحل بعدی ایفا می‌کنند. پس از استخراج، سنگ معدن به خطوط خردایش و دانه‌بندی منتقل می‌شود. در این بخش، تجهیزات سنگ‌شکن برای کاهش اندازه ذرات به کار گرفته می‌شوند تا شرایط لازم برای آسیاکنی فراهم گردد.
مرحله آسیاکنی در محیط تر انجام می‌شود و محصول آن پالپی است که ترکیبی از ذرات جامد و مایع محسوب می‌شود. پالپ ایجاد شده پایه اصلی ورود به فرآیندهای شیمیایی است که هدف آن آزادسازی طلا و آماده‌سازی آن برای مراحل جداسازی است. کیفیت عملیات پیش‌فرآوری مستقیماً بر بازده مراحل بعدی، از جمله کارایی فیلتر پرس، تاثیرگذار است. آماده‌سازی صحیح و یکنواختی ذرات، امکان جداسازی دقیق‌تر و کاهش اتلاف مواد ارزشمند در بخش‌های بعدی فرآوری را فراهم می‌آورد.
فرایند سیانیداسیون و تولید محلول حاوی کمپلکس‌های طلا
پس از آماده‌سازی پالپ در مراحل پیش‌فرآوری، این ماده وارد فرآیند سیانیداسیون می‌شود. در این مرحله، پالپ با محلول سیانور و ترکیبات شیمیایی خاصی مخلوط می‌گردد که نتیجه آن تشکیل کمپلکس‌های محلول حاوی طلاست. سیانیداسیون یکی از رایج‌ترین و کارآمدترین روش‌ها برای انتقال طلا از فاز جامد به فاز مایع محسوب می‌شود.
ترکیب حاصل همچنان شامل هر دو فاز جامد و مایع است، اما بخش مایع حامل مواد ارزشمند است که باید در مراحل بعدی جداسازی شود. انتخاب و به‌کارگیری تجهیزات مناسب، مانند فیلتر پرس‌های طراحی شده متناسب با خروجی فرایند سینیداسیون، نقش مهمی در تضمین کیفیت جداسازی این محلول دارد. دقت در انتخاب فیلتر پرس مناسب در فرایند فراوری طلا باعث می‌شود محلول حاوی کمپلکس‌های طلا به خوبی از بخش جامد جدا شده و برای ورود به مرحله بعدی، با حداقل مواد مزاحم آماده گردد.
عملکرد فیلتر پرس در جداسازی جامد و مایع در مدار فرآوری طلا
در ادامه استحصال طلا و استفاده از فیلتر پرس، پالپِ حاصل از سیانیداسیون به فیلتر پرس پمپاژ می‌شود تا فرآیند جداسازی جامد از مایع انجام گیرد. این دستگاه با ایجاد فشار، اسلاری را از طریق پارچه‌های فیلتر کشیده شده بر روی صفحات عبور داده و بخش جامد را به‌صورت کیک جدا می‌کند. فیلتریت به‌دست‌آمده در این مرحله حاوی کمپلکس‌های طلا بوده و به مراحل بعدی بازیابی منتقل می‌شود.
کیفیت جداسازی و پایین بودن درصد رطوبت کیک، معیارهای اصلی موفقیت این مرحله هستند. استفاده از فناوری‌ها و تجهیزات استاندارد، مانند محصولات شرکت ابتکار طوس پایا، می‌تواند دقت و بازده جداسازی را افزایش دهد. عملکرد صحیح فیلتر پرس، علاوه بر بهینه‌سازی بازیابی طلا، نقش مهمی در مدیریت مواد شیمیایی باقی‌مانده در جامدات ایفا می‌کند و ارتباط مستقیمی با کارایی اقتصادی و زیست‌محیطی فرآیند دارد.
مدیریت خروجی جامد (کیک) و هدایت به سد باطله
پس از جداسازی جامد از مایع، بخش جامد که به آن کیک گفته می‌شود، به سد باطله هدایت می‌گردد. این کیک معمولاً دارای رطوبت پایین، در حدود کمتر از ۱۵ درصد است. کاهش رطوبت کیک اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا میزان سیانور باقی‌مانده در آن کاهش یافته و در نتیجه خطرات زیست‌محیطی سد باطله به حداقل می‌رسد. اگر سد باطله فاقد عایق‌بندی مناسب مانند ژئوممبران و ژئوتکستایل باشد، خطر نفوذ محلول سیانوری به آب‌های زیرزمینی یا انتشار گازهای مضر وجود دارد. اما سرنوشت محلول چه می‌شود؟ بعد از فیلتر پرس محلول حاوی کمپلکس‌های طلا وارد مرحله بازیابی طلا از محلول می‌شوند که رایج‌ترین آن‌ها جذب توسط کربن فعال است. مدیریت این خروجی شامل کنترل دقیق مسیر انتقال، اطمینان از خشک بودن نسبی کیک و جلوگیری از تماس مستقیم آن با محیط اطراف است. این اقدامات نه‌تنها از منظر ایمنی و محیط‌زیست، بلکه از جهت رعایت استانداردهای عملیاتی صنعت طلا، ضروری محسوب می‌شوند.
سخن آخر: نقش فیلتر پرس در ارتقای بهره‌وری فرآوری طلا؛ استخراج طلا و استفاده از فیلتر پرس
در زنجیره استحصال طلا و استفاده از فیلتر پرس، این تجهیز نقطه اتصال میان فرآیند شیمیایی سیانیداسیون و مراحل بعدی بازیابی طلاست. عملکرد فیلتر پرس موجب جداسازی کارآمد بخش جامد و مایع می‌شود؛ به‌گونه‌ای که فیلتریتِ مایع، حامل کمپلکس‌های طلا، برای ادامه فرآوری حفظ شده و کیک جامد با رطوبت پایین به سد باطله منتقل می‌گردد.
کاهش رطوبت کیک نه‌تنها بازیابی طلا و سیانور را به حداکثر می‌رساند، بلکه از نفوذ سیانور به محیط‌زیست و انتشار گازهای مضر جلوگیری می‌کند. اهمیت این موضوع زمانی برجسته‌تر می‌شود که تلاش‌ها برای جایگزینی سیانور به دلیل هزینه یا کارایی ناکافی با موفقیت همراه نبوده است. بنابراین، بهینه‌سازی عملکرد فیلتر پرس در کاهش رطوبت کیک و افزایش خلوص فیلتریت، یک عامل کلیدی برای ارتقای بازده اقتصادی و کاهش اثرات زیست‌محیطی فرآوری طلا محسوب می‌شود.
سوالات متداول درمورد استخراج طلا و استفاده از فیلتر پرس
۱. چرا کاهش رطوبت کیک اهمیت دارد؟
برای بازیابی بیشتر سیانور و جلوگیری از ورود آن به محیط‌زیست.
۲. نقش فیلتریت مایع در فرآوری طلا چیست؟
فیلتریت حاوی کمپلکس‌های طلاست و ارزش اقتصادی فرآیند را تعیین می‌کند.
۳. آیا امکان حذف سیانور از فرآیند وجود دارد؟
جایگزین‌ها یا بسیار گران هستند یا کارایی لازم را ندارند.
۴. مهم‌ترین شاخص‌های بهینه‌سازی فیلتر پرس چیست؟
کاهش رطوبت کیک و افزایش غلظت طلا در فیلتریت.
۵. چه خطری در استفاده از سیانور وجود دارد؟
نفوذ به آب‌های زیرزمینی و انتشار گازهای مضر در صورت دفع نامناسب پسماند.
